Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ramazan Bayramı öncesi yaptığı konuşma sırasında Türkiye’nin tam boy uçak gemisi yapacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bayram öncesi yaptığı bir konuşma sırasında sanayi şirketlerine seslendi. Türkiye’nin savunma sanayii alanında kaydettiği ilerlemeye dikkat çeken Erdoğan, İngiltere ve ABD tarafından kullanılanlar gibi tam boy uçak gemisi yapılacağını söyledi.
DÜNYADA 7 ADET BULUNUYOR
Türk Tipi Uçak Gemisi için gerekli görev gücü ve personel planlanmasının ise Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yakın gelecekte gerçekleştirileceği tahmin ediliyor.
Denizlerde muazzam bir üstünlük sağlayan uçak gemilerinden dünyada 7 ülkede bulunuyor. Söz konusu gemilerden ABD’de 11 adet yer alırken Çin ve İngiltere’de 2, Hindistan, Rusya, İtalya ve Fransa’da ise 1’er adet bulunuyor.
Savunma uzmanları ise Türkiye’nin kendi uçak gemisini yapma kararı alması durumunda sürecin yaklaşık 7 yıllık bir dönemi kapsayabileceğinin altını çiziyor.
Türkiye’nin ilk uçak gemisine ilişkin çağrıyı Cumhurbaşkanı Erdoğan 2020 yılının Ağustos ayında yapmış, Türkiye’nin denizlerde caydırıcılığa ihtiyacı olduğunu vurgulayıp ‘Gelin bir, iki veya daha fazla uçak gemisi inşa edelim’ çağrısında bulunmuştu.
TCG Anadolu sonrası tam boy uçak gemisi yapılacak!
Yapımına ilk olarak 2014 yılında başlanan TCG Anadolu’nun (L-400) inşası Sedef Tersanesi tarafından tamamlandı ve suya indirildi. Yapılan testlerin ardından elektronik sistemlerin montajına başlandı. Bu yıl sonuna kadar da hizmete girmesi planlanıyor.
Fakat TCG Anadolu aslında bir uçak gemisi değil. Bazı jet motorlu uçakların belli koşullarda iniş-kalkış yapmasına olanak sağlayan kısa ve eğimli bir pisti bulunan amfibi hücum gemisidir. Yani birincil amacı savaş sırasında bir bölgeye Kara Kuvvetleri’ne ait araçların ve askerlerin çıkartmasını yapmaktır. Ayrıca bu operasyonu hava araçlarıyla da destekler.
Öte yandan 2023 itibariyle projesine ve ardından yapımına başlanması beklenen tam boy uçak gemisi ise amfibi özelliklerini barındırmayacak. Bunun yerine içerisinde en az 2 veya 3 filo (en az 12-18 adet) jet savaş uçağı barındıracak. Tabii denizde seyir halindeyken de komutası altında olan diğer fırkateynler ile birlikte yol alacak.
Bu sayede Türkiye’nin kara ve deniz sınırları dışında -askeri kara ve hava üssümüzün olmadığı bölgelerde- görev yapabilecek. Örneğin bir savaş durumunda veya operasyon sırasında, dünya üzerindeki herhangi bir bölgede TCG Anadolu ve diğer gemilerimizle birlikte hareket ederek, hem kara hem deniz hem de hava sahasının güvenliğini sağlayacak.
Tabii şu anda bahsi geçen bu geminin tamamen yerli imkanlarla mı yoksa bir işbirliği ve ortaklık çerçevesinde mi geliştirilip yapılacağı bilinmiyor. Ayrıca olası teknik özellikleri ve kullanılabilecek platformlarda belirsiz. Ancak Hürjet, MİUS/KIZILELMA, Milli Muharip Uçak ve tüm İHA-SİHA’ların kullanılabileceğini söyleyebiliriz.
UÇAK GEMİSİ NEDİR NE İŞE YARAR ?
Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz’e bu soruları sorduk. Gürdeniz önce bir tanımlama ile başladı ve “Üzerinde insanlı ya da insanız sabit kanatlı ya da döner kanatlı taktik hava vasıtası taşıyan ve bu yeteneği gerek havadan satha ateş gücü intikali ve gerekse keşif, gözetleme ve karakol maksatları ile deniz harekatının tüm şekillerinde kullanmaya muktedir savaş gemisi, uçak gemisidir” bilgisini paylaştı.
Uçak gemilerinin asli görevinin hava unsurları ile güç intikal ettirmek olduğuna değinen Cem Gürdeniz, bu platformlar yelpazesinde en uç örneği Amerikan donanmasının Gerald Ford sınıfı uçak gemilerinin temsil ettiğini söyledi.
Söz konusu gemiyle ilgili “100 bin tonluk, üzerinde 75 savaş av bombardıman uçağı taşıyan, 5 bin kişi ile iişletilen 13 milyar dolarlık nükleer bir platformdur” tanımlamasını yapan Gürdeniz, “Günlük işletim maliyeti 2 milyon dolardır. Küresel güç aktarımı yapabilen deniz kuvvetlerinin ve küresel güç olmanın kayıtsız şartsız en önemli unsurudur. Diğer bir deyişle hegemonya tesisi için saldırı unsurudur. Savunmaya yönelik değildir” dedi.
Türk donanmasının emperyalist hedefleri yok
Peki Türkiye’nin yakın gelecekte bir uçak gemisine ihtiyacı var mı? Gürdeniz bu soruya yanıt vermeden önce “Türk donanması emperyalist hedefleri olan bir devletin donanması değildir” diyerek, şöyle devam etti:
“Dolayısıyla Türk donanmasının böylesi pahalı ve kapsamlı bir platforma ihtiyacı yok. Türkiye’nin uçak gemisi ihtiyacı Amfibi Hücum Gemisi TCG Anadolu’da somutlaşan ‘orta ölçekte bölgesel güç intikali yapabilen donanma’ hedefi ve seviyesinde başarılmalı.
Türkiye’nin çevre denizlerinde yani Mavi Vatanı’nda karşı karşıya kaldığı hegemonya baskılarına realist savunmacı bir politika paralelinde; tehdidi en uzaktan karşılayacak ve yakın çevresindeki çevre denizlerde dost ve müttefiklerine gerektiğinde destek verebilecek kuvvet yapısı içinde olması gerekir. Bu durumda TCG Anadolu ile gelecekteki kardeşi TCG Trakya yeterli olacak.”
Türkiye, yerli ve milli imkanlarla uçak gemisi yapabilir mi?
Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz’e herkesin farklı yorumlar yaptığı bir konuyu da soruyoruz… Türkiye, yerli ve milli imkanlarla uçak gemisi yapabilir mi?
Bu soruya ‘Evet’ yanıtını veren Gürdeniz, neden bu sonuca vardığını “Türkiye bugün bir nevi mini-uçak gemisi sayılabilecek, 6 adet F35 muadili av/bombardıman, 14 adet helikopter ile 2 adet İHA/SİHA’yı aynı anda taşıma kapasitesine sahip amfibi hücum gemisi TCG Anadolu’yu inşa edebilmiştir. 28 bin tonluk 232 metre uzunluğundaki bu gemiden daha büyük tonajda olanları da inşa edebilecek tersane altyapısına sahiptir” cümleleriyle açıklıyor.
Gemideki hava araçları son derece kritik
“Ancak burada iki ayrı konuya dikkat çekmek gerekir” diyen Cem Gürdeniz, konunun detaylarında özellikle uçar unsurlarla ilgili tercihleri vurguluyor:
“Birincisi gemiyi yapmaktan ziyade üzerinde kullanılacak hava araçlarının mevcudiyeti konusudur… TCG Anadolu dikine iniş ve ski jump denen platformdan kalkış yapabilen (VSTOL) F 35 uçaklarına göre dizayn edilmiştir. Ancak bu uçaklar bugünün şartlarında Türkiye’ye verilmiyor. Bu durumda diğer devletlerden VSTOL uçakları temini söz konusu olabilir. Ancak bu da çok maliyetli ve eğitim süreci uzun.
Türk donanmasının harekât ihtiyaçlarına bu şartlarda cevap verecek en hızlı ve pragmatik çözümün insansız muharip hava aracı (Unmanned Combat Air System-UCAS) olduğunu söyleyebiliriz.
10 Temmuz 2013 günü ABD donanmasının ilk kez AR/GE maksatlı denediği uçak gemisinden iniş kalkış yapabilen X- 47-B tipi, 2 ton silah yükü taşıyan ve 4 bin kilometre menzile sahip UCAS, deniz stratejisinde yeni bir dönemi başlattı.
ABD’nin F 35 sonrası tamamen insansız savaş uçaklarına geçeceği biliniyor. Türkiye de İHA ve SİHA alanında yakaladığı rüzgârı UCAS geliştirmeye yönlendirebilir. Böylece ABD’nin 21. yüzyıl sonu için hedeflediğini kendi çapında yakın bir gelecekte başarabilir.”
Kendi göbeğimizi kesebiliriz
Uçak gemisi konusu gündeme geldiğinde Ankara’nın satın alma yoluna gitme ihtimali kamuoyunda sıkça tartışıldı. Bu durum ‘Acaba tamamen yerli ve milli üretim yapamayacak durumda mıyız?’ görüşlerine neden oldu.
Bu durumu Gürdeniz’e sorduk:
“Türkiye artık gemi dizaynı ve inşasında önemli bir aktör. Burada temel neden dizaynı yapanların da deniz subayı olması yani kullanıcı taraftan yetişmiş olmaları… Diğer ülkelerde böyle değil. O nedenle gerek MİLGEM korvetler gerekse firkateynlerde elde edilen bu üstünlük gelecekte TCG Anadolu ve TCG Trakya kullanıldıkça ve dersler çıkarıldıkça daha uygun ve etkin yerli dizaynlara rehberlik edecek.
İzlenmesi gereken yol, tecrübe birikimi sonrası kendi dizaynımız olan gelişmiş amfibi hücum gemisi ya da çok maksatlı hafif uçak gemisine yönelmek olabilir. Zira gerek teknoloji gerekse harekât ortamı geçmişle kıyaslanamayacak kadar hızlı gelişiyor.”
Ekonomi geliştikçe platformlar da gelişir
Türkiye ekonomisi geliştikçe ihtiyaç duyulan platformların da gelişeceğini kaydeden Gürdeniz, “TCG Anadolu ve türevi gemilerden elde edilecek tecrübelerden sonra girişilecek hafif uçak gemisi projesi Türk ekonomisinin gelişmesi paralelinde düşünülebilir. Bugün için acil ihtiyacımız 6 adet havadan bağımsız tahrikli denizaltı projemizi tamamlamak ve TCG Anadolu’yu açık denizde koruyacak asli unsurlar olacak TF 2000 hava savunma firkateyn projesini bir an önce başlatmak olmalıdır” şeklinde konuştu.
CUMHURBAŞKANIMIZ SN. ERDOĞAN: “Yakın çevremizde yaşanan savaşlar ve çatışmalar, terörle mücadelelerde elde ettiğimiz tecrübeler, savunma sanayisinde yürüttüğümüz her projenin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösteriyor.” msb.gov.tr/SlaytHaber/152