Anti-Radyasyon) Füzesi ve ihası Nedir?
Düşman Radarlarının ve eketronik harp sistemlerinin yaydığı radyasyonu takip ederek, sahip olduğu pasif radar güdümü ile kitlenebilen, pasif güdümlü füzelere Anti-Radyasyon Füzesi veya Anti-Radar Füzesi (ARM) (İHA) denir. Düşman hava savunmasının bastırılmasına yarayan SEAD (Suppression of Enemy Air Defenses) görevlerinde kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Karadaki veya denizdeki, sabit veya gemiler gibi hareketli hedeflere saldırarak düşman radar sistemlerini imha eder.
Türkçeye “Düşman Hava Savunmasının Bastırılması” şeklinde çevirebileceğimiz SEAD, savaş arenasındaki en kritik görevlerden biridir. Bu kadar kritik bir görev olmasına rağmen bu görevi yerine getirebilecek kabiliyete çok az ülke sahiptir. Anti-Radyasyon Füzeleri bu görev için üretilmiştir. Türkiye’de SEAD görevlerinden sorumlu filo, 151. Filo’dur (Tunç Filo).

Milli imkanlarla geliştirilen “KARGI Anti-Radyasyon İnsansız Hava Aracı”nın (İHA) menzili ilk kez açıklandı.
İlk kez görücüye çıkan Kargı, milli savunma sanayiindeki farklı platformların birbirine yaptığı olumlu etkiye iyi bir örnek. Bu tür ürünleri satın almanın zorluğuna değinen uzmanlara göre, Kargı sahadaki stratejileri değiştirecek.
KARGI Anti-Radyasyon İHA, Haziran ayında düzenlenen EFES 2022 Birleşik, Müşterek, Fiili Atışlı Arazi Tatbikatı esnasında ilk kez sergilenmişti. Geliştirme faaliyetlerinin son safhasında olduğu bilinen KARGI İHA’nın menzili açıklandı.
Hava aracında kullanılan PG-50 motorunun üretimini gerçekleştiren TEI’nin Genel Müdürü Mahmut Faruk Akşit, KARGI’nın menziliyle ilgili açıklamalarda bulundu. Akşit tarafından yapılan açıklamada, “Takıldığı platformun yaklaşık 700-800 km’lik bir menzile ulaşmasına imkan veriyor” ifadeleri kullanıldı.
Böylelikle KARGI İHA’nın menzili, ilk kez TEI Genel Müdürü Akşit tarafından açıklanmış oldu. Halihazırda Türk Hava Kuvvetleri envanterinde, İsrail üretimi HARPY Anti-Radyasyon İHA bulunuyor. HARPY’nin bir üst modeli olan HAROP ise çeşitli ülkeler tarafından aktif olarak kullanılıyor.
KARGI’nın, HAROP’un muadili olduğu üzerinde duruluyor. Genellikle bu tip kritik mühimmatların menzil bilgisi ise gizlilik ilkeleri kapsamında açıklanmıyor. Ancak HAROP’un da benzer menzillere sahip olduğu tahmin ediliyor.

KARGI İHA’nın PG-50 Motoru yerli mi?
KARGI Anti-Radyasyon Taarruzi İHA Sistemi’nde kullanılacak katı yakıtlı roket motorlarının teslimatı gerçekleştirildi.
LENTATEK (Vestel Savunma) ana yükleniciliğinde devam eden KARGI Anti-Radyasyon Taarruzi İHA Sistemi Projesi için TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen katı yakıtlı roket motorlarının teslimatı LENTATEK’e gerçekleştirildi. İlk aşamada 10 adet canlı roket motoru teslim edildi. TÜBİTAK SAGE motor üzerinde çalışmaya 2018 yılında başlamıştı.

PG-50 Motoru Teknik Özellikler
Motor Konfigürasyonu | Boksör 2 Silindir |
Silindir Hacmi | 0,5 Litre |
Hava Besleme | Doğal Emiş |
Yakıt Besleme | EKÜ Kontrollü Enjeksiyon |
Azami Güç | 50 HP (±2) |
Yakıt | AVGAS 100 LL |
Kuru Ağırlık (Aksesuarlar Hariç) | 19 kg (±1) |
Motor Kontrolü | Elektronik Motor Kontrol Ünitesi (EKÜ) |
Uçak Konfigürasyonu | İtici ve Çekici |
Elektriksel Güç Üretimi (Opsiyonel) | 1,1 kW |
KARGI İHA’nın özellikleri nelerdir?
KARGI; tıpkı İsrail üretimi HAROP gibi 6+ saat havada kalış süresine, çift yönlü datalink ile SATCOM iletişim sistemlerine ve hedef arayışı esnasında havada dolanma (loitering) ve home-of-jam gibi gelişmiş yeteneklere sahip.
TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut F. Akşit, KARGI’da kullanılan TEI-PG50 İki Zamanlı Benzinli Dizel Havacılık Motorunun menzilinin 700-800 km civarı olduğunu açıkladı. Motorun bu menzil değeri, KARGI’nın da menzilini işaret ediyor. KARGI, SATCOM (uydu haberleşme terminali) ile haberleştiği için haberleşme menzilinde herhangi bir sınırı bulunmuyor. Dolayısıyla motorun uçuş menzili, KARGI’nın uçuş menzilini de ortaya koyuyor.
Muadil sistemlerde olduğu gibi roket motoru (booster) sayesinde kanisterinden ayrılacak KARGI İHA, irtifa aldıktan sonra kendi üzerindeki motorunu çalıştıracak ve görev sahasına intikal edebilecek. İstenilen bölgede ‘loitering’ faaliyeti gerçekleştirerek pasif radar arayıcı başlığı ile hedefin tespit edecek KARGI, aynı zamanda elektronik-harp sistemlerini de imha edebilecek. KARGI İHA, istenildiği taktirde kamyona monte edilerek mobil hale de getirilebilecek.

Hedef imhasının yanı sıra KARGI, düşman hava savunma unsurları için bir baskı görevi de icra edebilecek. KARGI’nın havada olduğunu tespit eden hava savunma radarı, komuta-kontrol aracı, link aracı ve atış kontrol radarı gibi düşman unsurları, anti-radyasyon mühimmatlarına karşı en basit öz savunma kabiliyeti olduğu için kendilerini kapalı konuma getireceklerdir. Bu sayede de dost hava unsurları için bölgede bir geçiş kanalı açabilecektir. Anti-Radyasyon İHA’larının görevleriyle ilgili sayısız senaryo bulunmaktadır.
İsrail malı ürünlerin yerini alacak
Kargı’nın temel olarak düşman entegre hava savunmasında yer alan radarları ve satıhtan havaya füze sistemlerini hedef alacağını söylemek yanlış olmaz. Karabağ Savaşı’nda İsrail yapımı kamikaze İHA’ların süreci nasıl değiştirdiği net bir şekilde görüldü. Kargı yetenekleriyle İsrail’in Kamikaze İHA’ları Harpy ve Harop arasında bir yere konumlanıyor.
Savunma Sanayii Araştırmacısı Yusuf Akbaba, Türkiye’nin mevcut iklim göz önüne alındığında Kargı’nın benzeri bir sistemi tekrardan tedarik etmesinin pek de mümkün olmadığının altını çiziyor. Akbaba, Kargı ile bugüne kadar 15 atış yapıldığı bilgisini de paylaşıyor ve “Kargı dolanan mühimmat özelliğiyle hava savunma sistemlerinin baskılanması ve imhası görevlerinde kullanılacak. Ayrıca farklı stratejik hedeflere karşı da rol oynayabilir” diyor.
Kargı İHA nasıl çalışacak?
Kargı da muadil sistemlerinde olduğu gibi roket motoru sayesinde önce kanisterinden ayrılacak, belli bir irtifada kendi motorunu çalıştıracak ve görev sahasına gidecek. İlk etaptan 6 saatin biraz üzerinde havada kalış süresi olduğu konuşulan Kargı pasif radar arayıcı başlığı ile hedefi tespit edecek. Sonrasında hedefe yaklaşan Kargı, hedefe ne kadar mesafede patlayacağını da kendisi belirleyecek. Kargı bunu hesaplayabilen bir sisteme sahip.
Düşman bölgesindeki elektronik harp sistemlerini de imha edebilecek olan Kargı kamikaze İHA, istenildiği taktirde kamyona monte edilerek mobil hale de getirilebilecek.
Hava Kuvvetleri’nin bu yıl bitmeden kabul sürecini tamamlayacağı konuşuluyor. 2022 yılı sonuna doğru ise Kargı’nın seri üretiminin başlaması ve ardından envantere girmesi bekleniyor. Etrafımızdaki çatışma bölgeleri için çok kritik

Yusuf Akbaba, Kargı’nın üretim sürecinde Türkiye’nin İHA alanında gösterdiği başarılara dikkat çekiyor. Bu sayede Kargı’nın motoru, harp başlığı ve data linki gibi önemli bileşenlerini yerli/milli olarak geliştirilebildiğini söylüyor.
Bu durumun iki husus açısından son derece değerli olduğunu ekliyor ve “Hem Türk savunma sanayiinde olumlu bir domino etkisi ortaya çıkıyor hem de ambargo ya da ihracat kısıtlaması gibi muhtemel sorunların da önüne geçiyor” diye konuşuyor.
Akbaba’nın bahsettiği bir diğer nokta da son derece önemli:
“Türkiye’nin etrafındaki çatışma bölgelerinde ve hasmane tutum sergileyen birçok ülkede Rus üretimi hava savunma sistemleri bulunuyor. Kargı ve benzeri sistemlerin Rus hava savunma sistemlerine karşı ne denli etkili olduğunu Karabağ başta olmak üzere bizzat sahada gördük.
Yine de bilindiği üzere bir ürünün kabiliyeti hakkında yorum yapmadan önce sahada rüştünü ispatlamasını beklemek gerek. Ancak Kargı’nın Türkiye’nin İHA/SİHA kapasitesi düşünüldüğünde muadillerinden önde olacağını söylemek mümkün. Gelecek dönemde Kargı’nın RF başlıklı Anti radyasyon İHA versiyonuna ek olarak İsrail’in bir diğer dolanan mühimmatı Harop gibi elektro optik güdümlü de üretilmesi sürpriz olmaz.”

Kargı İHA Dünya pazarında geniş yer bulabilir
Her yeni çıkan Türk savunma sanayii ürününün muhtemel ihracat potansiyeli de önemli başlıklardan biri. Dünyanın farklı coğrafyalarında Türkiye imzalı savunma sanayii ürünlerine ilginin belki de en yüksek olduğu dönemlerden birindeyiz.
Kargı için benzer bir senaryo olup olamayacağını merak ediyoruz. Yusuf Akbaba, Kamikaze İHA başarılarının Karabağ Savaşı’nda dünya tarafından çok net görüldüğüne işaret ediyor ve “İsrail o süreçte yaptığı reklamla çok büyük satışlar yapma başarısına ulaştı. Türkiye’nin ihracatta artan gücü düşünüldüğünde Kargı dolanan mühimmatın TSK tarafından kullanıldıktan sonra kendisine dünya pazarında geniş yer bulacağını rahatlıkla söyleyebiliriz” diyerek sözlerini tamamlıyor.