TOBB ETÜ ve ASELSAN, ile kuantum bilgisayarı üretecek

ASELSAN KUANTUM BİLGİSAYAR ÜRETECEK

ABD, Avrupa ülkeleri ve Çin’in yüksek bütçelerle Ar-Ge çalışmaları yaptığı kuantum bilgisayar için TOBB ETÜ ve ASELSAN işbirliği yaptı. 5 kübit’lik bilgisayar geliştirmek için Kuantum Araştırma Laboratuvarı kuruldu.

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) ve ASELSAN, başlangıç düzeyinde güce sahip ilk kuantum bilgisayarını yapmak üzere çalışmalara başladı. Kuantum bilgisayarları atom düzeyinde mekaniği kullanarak, çok yüksek kapasiteli işlem yapabilen bilgisayarlar anlamına geliyor.

Bu tür bilgisayarlar henüz laboratuvar ortamlarında teknolojik olarak geliştirilebiliyor, ticari kullanımı bulunmuyor. Ar-Ge çalışmasının başladığını TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu duyurdu.

ASELSAN KUANTAL’da prototip geliştirilecek

Başlatılan çalışmayla, Ar-Ge süreçleri dahil, çeşitli donanımların da tasarımlarıyla 5 kübit’lik bir kuantum bilgisayarı geliştirilecek.

Deneysel bilgisayarın geliştirilmesi için bir laboratuvar kuruldu. TOBB ETÜ’nün sahip olduğu süper iletken deyiminin projede kilit unsurlardan biri olduğu vurgulandı. Kuantum Araştırma Laboratuvarı-KUANTAL adı verilen laboratuvar ile bilgisayar ve çeşitli alanlarda araştırmalar yürütülecek.

Yerli ve milli sistemlerin geliştirilmesi amaçlanan işbirliği ile insan gücü yetiştirme açısından da çıktı bekleniyor. KUANTAL’da araştırma yanında prototip geliştirmeye yönelik süreçler de geçirilecek.

Hesaplama için süper iletken kullanılıyor

Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarların çalışma prensiplerinde sadece iki durumda olabilen hesaplama yerine, yarı iletkenden farklı olarak süper iletkenlerin kullanıldığı, bir durumun birden fazla durumla karşılaştırılabildiği ve analiz edilebildiği bilgisayarlar olarak niteleniyor.

Bu tür bilgisayarlar çok farklı durumları çok hızlı işleyebildiği için olağanüstü yüksek sayıda olasılık ve değişken içeren hesaplamalar hızla yapılabiliyor.

Kuantum teknolojilerine yönelik olarak Çin, ABD ve Avrupa’da çok yüksek bedelli Ar-Ge projeleri yürütülüyor. Kuantum bilgisayarının ticari kullanımı başlamasa da geliştirilmiş bazı bilgisayarlara kısıtlı olarak sadece kullanım amaçlı erişim sağlayan laboratuvarlar bulunuyor.

İlk kuantum devrimi, 20. yüzyılın başlarında bilim insanlarının atomun yapısı ile elektromanyetik alanların kuantum doğasını tanımlayan matematiksel denklemleri ortaya koymasıyla başladı. İlk kuantum devrimi sırasındaki araştırmalar sonucunda transistor, lazer vb. teknolojilerin geliştirilmesiyle bilgi ve teknoloji çağının yolu açılmış oldu

Birinci kuantum devrimiyle kuantum doğası anlaşılan parçacıkların ve alanların özelliklerinin (spin, polarizasyon, vb.) manipülasyonu ve birbirleriyle klasik olmayan etkileşimleri üzerine pratik uygulamaların geliştirilmesi ise 21. yüzyılın başlarında yaşanan ikinci kuantum devrimi ile başlamıştır.

Parçacıkların kuantum özelliklerinin kullanımı sayesinde hesaplama, iletişim, metroloji, sensörler ve görüntüleme vb. alanlarda klasik sınırların aşılması ile çığır açan teknolojik gelişmeler yaşanmaktadır.

Kuantum Haberleşme Sistemi

Kuantum teknolojileri, haberleşme alanında özellikle veri gizliliği ve kriptoloji alanında önemli bir etki yaratmaktadır. Kuantum rassal sayı üreteçleri ve kuantum anahtar dağıtım teknolojileri sayesinde verilerin çözülemeyecek şekilde şifrelenebilmektedir. Ayrıca, haberleşme hattına herhangi bir sızma teşebbüsü olduğunda fark edilerek veri akışının durdurulması mümkün olmaktadır.

Kuantum Sensörleri

Kuantum konusunda en ilgi çekici alanlardan biri kuantum sensör sistemleridir. Günümüzde, hedef tespiti ve takibinde klasik ışık ve RF kaynaklarıyla çalışan LİDAR ve RADAR sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bununla birlikte bu sistemler, sistem alt bileşenlerinin hassasiyeti, gürültü ve kayıplar gibi etmenlerden dolayı klasik fizik kanunlarıyla limitli bir sinyal-gürültü oranına sahiptir.

Kuantum sensörler ve ilgili sistemleri; hedef tespit performansının klasik limitlerin ötesine geçebilecek hassasiyete, düşük çıkış gücü sayesinde RADAR/LİDAR sistemlerinin aktif izi anlaşılmayacak düşük çıkış güce ve hedeflerdeki sönümleyici malzemeleri etkisiz bırakabilecek potansiyele sahip olmalarıyla dikkat çekmektedir.