STM’nin Çok Maksatlı Hücumbot MPAC’ın özellikleri

STM-MPAC (Çok Maksatlı Hücumbot) ağır deniz koşullarında, açık denizde ve kıyıya yakın sahalarda su üstü ve hava savunma harbi görevleri ile keşif/karakol görevlerini icra etmek üzere tasarlanan, optimize edilmiş etkin tekne formu ve sahip olduğu ana tahrik sistemi konfigürasyonu sayesinde yüksek süratlerde operasyon icra etmeye haiz tek gövdeli bir platformdur.

STM tarafından ilk kez IDEF’2021’de sergilenen Çok Maksatlı Hücumbot Dizaynı – MPAC özellikle esnek bir mimari ile ortaya çıkıyor. Ağır deniz koşullarında, açık denizde ve kıyıya yakın sahalarda görev icra etmek üzere tasarlanan MPAC, STM’nin diğer Hücumbot tasarımı FAC55’e göre daha mütevazi bir tasarım sergiliyor. Ancak platform işlevsellik açısından yüksek bir potansiyel sunmaya devam ediyor.

Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın harekât alanlarında deniz kontrolünün tesis ve idamesi görevi çerçevesinde; düşman unsurları imha etmek/etkisiz hale getirmek, kendi unsurlarının bekasını sağlamak amacıyla tedarik edilmesi planlanan Türk Tipi Hücumbotların sistem isterlerinin tanımlanması, kavram seçimi, ön tasarım ve kontrat tasarımı faaliyetleri “Türk Tipi Hücumbot” Projesi kapsamında devam ediyor.

Türk Tipi Hücumbot Projesi Dönem-1 Kontrat Tasarımı Sözleşmesi Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ve STM arasında 31 Ağustos 2020 tarihinde imzalanmıştı.

Proje süresince Özgün Tasarım geliştirme faaliyetleri (Tekne Formu Optimizasyonu, Gemi Yapısal Analizleri, Ana Tahrik Sistemi, Gemi Elektrik Sistemi Tasarımı, Silah Konfigürasyonu) ve bunlara ait tasarım paketi geliştirilecek.

Türk Tipi Hücumbot Projesi kapsamında FAC55 tasarımı üzerinden ilerlenileceği tahmin ediliyordu. Ancak son gelişmeler ışığında MPAC dizaynının projede daha muteber olduğu değerlendiriliyor.

“Sahadaki dengeleri dakikalar içinde değiştirebilirler”

Donanmayla ilgili bir konu olduğunda akla gelen ilk soru söz konusu gelişmenin Ege ve Akdeniz’e nasıl yansıyacağı olur. Biz de Cem Gürdeniz’e Türk tipi hücumbot projesinin söz konusu bölgeleri nasıl etkileyeceğini soruyoruz:

“Bu tip botların en büyük özelliği, düşük su çekimleri, yüksek sürat ve dinamik manevra yetenekleri ile üzerlerinde taşıdıkları başta gemiye karşı güdümlü mermilerin oluşturduğu ateş gücüdür.

Kıyı örtüsünü sığ sulara yaklaşarak kendilerini gizlemek için çok etkin kullanabilirler. Gerek uydu gerek İHA gerekse radar ile elde edilen düşman unsurların durumsal farkındalık ve tanımlanmış taktik resmini yüksek manevra gücü ile dakikalar içinde değiştirecek yeteneğe sahiptirler.

Diğer yandan kıyı örtüsünü taktik kuvvet çarpanı olarak kullandıklarından avlanmaları zor ancak açık deniz tarafından yaklaşan tehditleri avlamaları kolaydır. Bu nedenle zaten son 70 yıldır hücumbot kullanımını NATO içinde en üst seviyede başarıyla doktrinleştiren Cumhuriyet donanması yeni tip hücumbot projesi ile bu yeteneği sadece idame etmeyecek aynı zamanda milli dizayn ve donanım ile millileştirecektir.”

Çok Maksatlı Hücumbot MPAC özellikleri

MPAC dizaynının projede daha muteber olduğu değerlendiriliyor. FAC55 ve MPAC Ana Boyutlar Özellikler MPAC FAC55 Tam Boy 66.2 metre 62.7 metre Su Hattı Boyu 60.0 metre 55.9 metre Azami En 9.7 metre 9.8 metre Draft 2.4 metre 1.68 metre Tonaj Deplasman 620 ton 535 ton Hız ve Seyir Siası Azami Hız 40+ knot 55+ knot Ekonomik Hız 20 knot 18 knot Seyir Siası 20 knot hızda 1100 nm 20 knot hızda 1000 nm FAC55 dizaynı ve MPAC dizaynı arasındaki tasarımsal farklar dışında teknik tabloya bakıldığında özellikle tonaj ve hız açısında yüksek farklılık olduğu görülmektedir.

FAC55 hızlı ve atik bir dizayn olarak öne çıkarken MPAC daha kabiliyetli ve daha kapasiteli bir platform olarak öne çıkmaktadır. FAC55’in 55+ knot gibi rekor sürat özelliği maliyetleri çok yukarı çeken bir etken olduğu değerlendiriliyor. Bu nedenle Türk Tipi Hücumbot Projesi’nde MPAC dizaynının daha çok öne çıktığı düşünülüyor.

FAC55 dizaynı ve MPAC dizaynı arasındaki tasarımsal farklar dışında teknik tabloya bakıldığında özellikle tonaj ve hız açısında yüksek farklılık olduğu görülmektedir. FAC55 hızlı ve atik bir dizayn olarak öne çıkarken MPAC daha kabiliyetli ve daha kapasiteli bir platform olarak öne çıkmaktadır. FAC55’in 55+ knot gibi rekor sürat özelliği maliyetleri çok yukarı çeken bir etken olduğu değerlendiriliyor. Bu nedenle Türk Tipi Hücumbot Projesi’nde MPAC dizaynının daha çok öne çıktığı düşünülüyor.

Ana tahrik sistemi 2 gaz türbini ve 2 dizel makineden oluşan STM-MPAC, 40 personel için konforlu yaşam mahalline sahip bir platformdur. Ek olarak, özel sensör/silahlar ve daha fazla personel için de büyüme kapasitesi de bulunmaktadır.

Sürat ve manevra yeteneği yüksek olan bu hücumbotun silah ve sensör yüklerine bakıldığında ise aşağıdaki sistemler öne çıkmaktadır:

MPAC dizaynının esnek mimarisi sayesinde ADA sınıfı korvetlerde olduğu farklı kullanıcıların isteğine göre gemi özellikleri değiştirilebiliyor. Sensörler, silah yükleri ve hatta tahrik sisteminde değişiklik yapılabiliyor. Platform bu sayede ihracat için de önemli bir avantaja sahip.