Yıllık 40 Milyar Dolar enerji faturasının 13 milyar Dolar’a yakını doğalgaz olan ülkemizin enerjide dışa bağımlılığını azaltacak ve ihracatçı ülkelerle pazarlık noktasında elini güçlendirecek her türlü atılım, ülkemiz ekonomisi için büyük önem arz etmektedir. Son yıllarda yenilenebilir enerjide atılan adımlara Karadeniz’de bulunan bu rezervin de eklenmesi, enerji maliyetlerinin nihai tüketici nezdinde azaltılması hedefinde belirleyici noktalardan biri olacaktır.
Bulunan rezervin Türkiye’nin yıllık 45-50 milyar metreküp doğalgaz tüketimini kaç yıl boyunca yıllık hangi oranda karşılayacağı ticarileşecek rezervin boyutu ve projenin fiziksel şartlarına göre belirlenecektir.
Sakarya Gaz Sahası Geliştirme Projesi, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’mızın Milli Enerji Hedefleri doğrultusunda, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile işbirliği halinde 2022-2023 yıllarında petrol ve doğal gaz arama faaliyetleri ile geliştirilmiştir. Sakarya Gaz Sahası Batı Karadeniz baseni Sakarya bloğunda açılan Tuna-1 kuyusu Ereğli’nin 175km kuzeyine yer almaktadır. Kuyunun bulunduğu bölgede su derinliği 2.117 metre olmakla birlikte tüm operasyonlar tamamen TPAO ve TP-OTC tarafından milli imkanlar ile yapılmıştır.
Sakarya Gaz Sahası’nda keşfi gerçekleştirilen doğal gaz ile devam eden aramalarla keşfedilecek doğal gaz rezervlerinin çıkarılması, karaya iletilmesi ve işlenerek ulusal şebekeye verilmesi amaçlanmaktadır. Sakarya Gaz Sahası Deniz Tabanı Üretim Tesisleri, Deniz Tabanı Nakil Hatları ve Kara Doğalgaz İşleme Tesisi Entegre Projesi (Proje), Karadeniz’den çıkarılan doğalgazı Türkiye’nin kuzey kıyısında bulunan Filyos’a 155 km uzunluğundaki boru hattı ile taşıyacak olan deniz ve kara projesidir. Filyos’tan gelen yeraltı boru hatları, yerel gaz talebini karşılamak için Proje’yi karada bulunan BOTAŞ şebekelerine bağlayacaktır.
Dönmez, karadaki doğal gaz işleme tesisinin ilk etapta günlük 10 milyon metreküplük gazı işleyeceğini, ikinci fazla birlikte bunun 40 milyon metreküpe çıkarılacağını anlattı. Sahada 10 kuyunun açıldığını anımsatan Dönmez, “İkinci fazda buraya 30’un üzerinde ilave kuyu açarak devam edeceğiz. Daha önce de açıkladığımız gibi inşallah 2026 gibi buradaki kuyu açma işlemlerinin tamamını bitirmiş olacağız.” dedi.
Karadeniz’de bulunan Sakarya Gaz Sahası’ndaki gazın karaya taşınmasını sağlayacak deniz altı boru hattı döşeme işini İtalyan petrol sahası hizmetleri şirketi Saipem üstlendi.
Şirketten yapılan yazılı açıklamaya göre, Saipem 600 milyon dolarlık nakliye ve kurulum faaliyetlerini içeren iki yeni denizaşırı sözleşme imzaladı.
İlk sözleşme Chevron Australia tarafından, Avustralya’nın kuzey-batı kıyılarında yaklaşık 200 kilometre açıkta bulunan gaz sahası Jansz-lo Projesi’ni kapsıyor.
İkinci sözleşme ise Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda yapılacak deniz altı boru hattı döşeme işini kapsıyor. Sözleşme kapsamında, hattın 2 bin 200 metre derinliğe taşınması ve kurulması işi Saipem’e ait Castorone gemisi tarafından yapılacak. Sahadaki gazı deniz altından karaya taşıyacak hattın döşenmesine yönelik açık deniz operasyonlarına 2022’nin bahar aylarında başlanacak.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Saipem Genel Müdürü ve Üst Yöneticisi Francesco Caio, söz konusu sözleşmelerin imzalanmasının şirketin deniz altı kurulumundaki uzmanlığını ortaya koyduğunu belirterek “Enerji geçişinin temel bir unsuru olan gaz sektöründeki bu yeni sözleşmeler, talepteki iyileşmenin somut göstergeleridir.” ifadesini kullandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de daha önce yaptığını açıklamada, Karadeniz gazının üç etapta karaya çıkarılacağını aktararak “İlk aşama olan deniz tabanı doğal gaz üretim sistemlerinin tasarımını bitirdik. İlk etapta 10 kuyu için hazırlıklara başladık. 2022 yılında 169 kilometre boruyu deniz dibine sereceğiz.” değerlendirmesini yapmıştı.
Türkiye, Batı Karadeniz’deki Sakarya Gaz Sahası’nda 540 milyar metreküp doğal gaz keşfetmişti. Söz konusu gazın 2023’te şebekeye verilmesi hedefleniyor.
Sakarya Gaz Sahası
“İlk keşfi Tuna-1 kuyusuyla birlikte açıklamıştık. 2020 yılında 405 milyar metreküplük bir keşifti ve 2020 yılında denizlerde yapılan dünyanın en büyük keşfi olarak kayıtlara geçmişti. 2021’de Amasra-1 kuyusuyla birlikte ikinci keşfimizi yapmıştık. Orada da 135 milyar metreküplük bir rezerv söz konusuydu. Yine o tarih itibarıyla 2021 yılında dünyanın en büyük ikinci keşfi olarak kayıtlara geçmiş oldu. Böylece, Çaycuma keşfiyle birlikte toplamda 710 milyar metreküplük keşfe ulaşmış olduk.
Bir diğer husus da değerlenme çalışması. Sakarya Gaz Sahası’nda 13 kuyu açmıştık ve bunların 3 boyutlu modellemesi yapıldı. Bu çalışmalara göre de rezervi yeniden değerlendirdik. Bu değerlemeyi alanda yetkin en büyük firmalardan DeGolyer & MacNaughton yaptı. Onun yapmış olduğu çalışmalar neticesinde de 540 milyar metreküplük rezervi 652 milyar metreküp olarak revize etmiş olduk. Böylece, Çaycuma sahasındaki 58 milyar metreküp ve Sakarya Gaz Sahası’ndaki ilave miktarla birlikte bu rakam 710 milyar metreküp olarak ilan edilmiş oldu.”
Bakanı Dönmez, basın açıklamasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Akdeniz’de yürütülen doğal gaz arama çalışmalarına değinen Dönmez, bu kapsamda Abdülhamid Han Sondaj Gemisi’nin Yörükler-1 kuyusunda çalışmalarını tamamladığını ve Mersin’in Taşucu açıklarındaki 2. lokasyonda çalışmalarına devam ettiğini söyledi.
Dönmez, “Biz daha önce de söylediğimiz gibi kendi kıta sahanlığımızda, kendi yetki alanımızda arama ve sondaj faaliyetlerine devam edeceğimizi ifade etmiştik. Orada bir iş planı çerçevesinde bu süreç devam ediyor.” dedi.