Milli Muharip Uçak’ın (MMU) motoru çalıştırıldı

TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, Milli Muharip Uçak’ın motor çalıştırdığını ve hangardan çıkışa hazır olduğunu açıkladı. 2023 yılında ilk uçuşunu yapması planlanan Milli Muharip Uçak, ‘roll out’a (hangardan çıkış) hazır.

2023 yılında ilk uçuşunu yapması planlanan Milli Muharip Uçak, ‘roll out’a (hangardan çıkış) hazır.

Türkiye’nin en önemli teknoloji projelerinden Milli Muharip Uçak, yoğun şekilde hangardan çıkış törenine hazırlanıyor.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii Genel Müdürü (TUSAŞ) Temel Kotil,

“Milli Muharip Uçak’ımızı motor çalıştırarak ‘roll-out’a (hangardan çıkış) hazırladık. Bundan sonra tören için Sayın Cumhurbaşkanı’mızdan gün bekliyoruz. Savunma sanayinde asıl teslimatlarımız 2023 yılında. Onun için ihracat rakamları katlanacak. Türkiye, savunma sanayisi ihracatında çok yakın zamanda 10 milyar doları görecek, onun üzerine çıkacak” ifadelerini kullandı.

MMU motoru için Teklife Çağrı Dosyası

T.C Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Temmuz 2022’de katıldığı  MMU’nun motoru için Teklife Çağrı Dosyası’nın (TÇD) yayımlandığını aktarmıştı:

“MMU’nun motoru için Teklife Çağrı Dosyası (TÇD) yayımladık. Buna cevap bekliyoruz. TRMotor ve TEI tekliflerini verdi. TAEC (Kale + Rolls-Royce) bugün yarın verecek. Bu teklifleri inceledikten sonra masaya oturup yol haritası çıkaracağız. İş birliği içinde yapılan motorlara sıcak bakıyoruz. Umarız gerçekleşir. Kendi kabiliyetlerimizi de oluşturmaya çalışıyoruz.”

” MMU BU KADAR HIZLI OLMASININ NEDENİ”

TUSAŞ’ın geliştirmekte olduğu MMU hakkında da konuşan Kotil, “F-16 ile gelişen ‘know how’ (bilgi birikimi) kendini burada gösterdi. Motor takarken buradaydım. Arkadaşlar birkaç saat içinde yeni motoru taktılar. Bunu yapan arkadaşlar belki de 100’üncü motorlarını takıyorlar. Bizim asetimiz bu. Projelerin bu kadar hızlı gitmesinin sebebi arkadaşların tecrübesinden kaynaklı. Bizim sermayemiz tecrübemiz ve insanımız. Uçağımızın şu anda uçuş bilgisayarı olsun, avionik sistemleri olsun bütün sistemleri üzerinde. Önümüzdeki günlerde motor çalıştırıp bunu göstereceğiz. Biz yıl sonuna kadar bunu bir an önce uçurmak modundayız. Amacımız yıl sonunda emniyetli bir uçuş yapmak” ifadelerini kullandı.

TUSAŞ dünyanın 5. büyük radar kesit alanı test tesisini kuruyor

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Milli Muharip Uçak başta olmak üzere geliştirilen diğer özgün platformlar için ihtiyaç duyulan radar kesit alanı testlerinin gerçekleştirileceği büyük bir yatırıma daha imza atıyor. Sahip olduğu kapasite ve kabiliyet ile Türkiye’nin en büyük, Dünya’nın 5’inci büyük radar kesit alanı test tesisinin 2024 yılının 2’nci çeyreğinde faaliyetlerine başlaması hedefleniyor.

Milli Muharip Uçak’ın radardaki görünürlük durumunu ve boyutunu tespit etmek için tasarlanan Radar Kesit Alanı Test Tesisi, son teknoloji altyapısı ile dünyanın bu alandaki en modern tesislerinden biri olacak.

Platformun tasarım çalışmalarına katkı sağlayacak tesis, elektromanyetik dalgalar olan radar sinyallerini yansıtma miktarını da tespit edecek. Böylece gerçekleştirilen testler neticesinde Milli Muharip Uçak’ın radarda düşük görünürlük özelliği doğrulanacak.

Desteklediği platform boyutu ve ölçüm hassasiyetleri açısından Türkiye’nin en büyük radar kesit alanı test tesisi için görüşlerini ifade eden Türk Havacılık ve Uzay Sanayii Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil’in açıklamaları şu şekilde:

“Havacılık alanında ülkemizi dışa bağımlılıktan kurtaracak büyük yatırımlara imza atmayı sürdürüyoruz. Bu kapsamda yakın zamanda inşaatına başlayacağımız radar kesit alanı barındırdığı teknoloji ile dünyanın bu alandaki en gelişmiş tesislerinden biri olacak. Milli Muharip Uçak platformumuz için önemli bir testi daha böylece milli kaynaklarla ülkemizde gerçekleştireceğiz. Ülkemizin bağımsız havacılık ekosistemine katkı sağlamayı sürdüreceğiz.”

MMU savaş uçağı kaç mach, hızı, motoru ve teknik özellikleri nedir?

TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.(TEI) Genel Müdür Mahmut Faruk Akşit Röportajda:

MMU’da milli motor hazır olana kadar kullanılması planlanan F110-GE-129E motoru ile ilgili bilgiler veren Akşit, “Ülkemizin ihtiyacı olan Milli Muharip Uçaklarına (MMU) ilk etapta güç verecek F110-GE-129E motorlarının üretimlerinin yerlileştirmesi ve TEI tarafından Eskişehir tesislerimizde yapılması için çalışmalarımız devam ediyor. Bu çerçevede platform üreticisi TUSAŞ ve ana motor üreticisi GE (General Electric) ile yerli üretimi azami seviyede tutacak bir iş modeli üzerinde çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.

2-3 Haziran 2022 tarihinde gerçekleştirilen 9. Hava ve Aviyonik Sistemleri Semineri kapsamında açıklamalarda bulunun Savunma Sanayii Başkanlığı Uçak Daire Başkanı Abdurrahman Şeref Can, MMU’da kullanılacak ilk F110-GE-129E motorunun Türkiye’ye teslim edildiğini belirtmişti.

F110 olarak isimlendirilen bu motorların tabii ki farklı versiyonları mevcut. TF-X’de kullanılması düşünülen motorlar ise 29.000 lbf ila 32.500 lbf (13 ton – 14.7 Ton) arasında bir itki kuvveti ürettiği söyleniyor. Bu da çift motor olarak kullanıldığı takdirde uçağın performansının yüksek olacağı anlamına gelebilir. MMU için yine de etkili motor olmayacağını belirtmek isterim

F-16’dan bildiğimiz kadarıyla bu motorlar boyut olarak da büyük hacme sahip motorlar. Dolayısıyla TF-X’in de büyük gövdeli bir uçak olacağını, buna da bağlı olarak menzil ve harekat yarıçapı gibi değerlerin artabileceğini, mühimmat konusunda daha avantajlı hale gelebileceğini söyleyebiliriz.