Yaklaşık iki yıl süren ağır pandemi koşullarının getirdiği tedarik sorunu ve başta NATO müttefikleri tarafından uygulanan haksız yaptırımlara rağmen Türkiye'de savunma sanayii altın çağını yaşıyor, devler liginde boy gösteriyor. 2016 yılında dünyanın ilk 100 savunma şirketi listesinde iki Türk firması varken bugün aynı listede yedi firma bulunuyor.
Savunma sanayiinde 2023 hedefleri Nelerdir? Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, savunma sanayiinin Türkiye Yüzyılı'nın öncü sektörlerinden biri olacağını söyledi. Savunmada 2023 hedefleri de paylaşıldı. Birçok yerli sistem bu yıl devreye girecek. 2022 yılı savunma sanayii ihracat miktarı 4,4 milyar dolar olarak gerçekleşirken bu rakamın 2023 yılı sonunda 6 milyar doları aşması beklenmektedir. Bugün yaklaşık iki bin firma 750'den fazla proje kapsamında faaliyetlerini başarıyla yürütmektedir. Terörle mücadelede, savaşlarda kendisini ispat etmiş silahların modernize edilmesinin yanında daha üst modellerin sırayla sahaya çıkması dikkat çekicidir. Bu doğrultuda yeni dönemde, tüm dünyada ses getirecek hedefler belirlenmiştir. Verilen bilgiye göre, 2023'te savunma sanayisinin hedefleri arasında şunlar yer alıyor: "Havacılık ve uzayda, Milli Muharip Uçağımızı hangardan çıkarıp tüm dünyaya göstereceğiz. Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı HÜRJET ilk uçuşunu yapacak. Muharip İnsansız Savaş Uçağımız Bayraktar KIZILELMA'nın çeşitli uçuş manevra testleri ve mühimmat entegrasyonları gerçekleştirilecek. ÖZGÜR Projemiz kapsamında aviyonik modernizasyonu tamamlanacak ilk F-16'ları teslim edeceğiz. Özgün Helikopterimiz GÖKBEY'in ilk teslimatlarını Jandarma Genel Komutanlığı'na gerçekleştireceğiz. ANADOLU gemisine konuşlandıracağımız Bayraktar TB3 SİHA ilk uçuşunu yapacak. 6'ncı ve son P-72 Deniz Karakol Uçağı teslimatıyla Meltem-3 projesi tamamlanacak. Milli ve yerli üretim LNA modülüne uzayda tarihçe kazandırılıp gemilerin konum ve rota bilgilerinin elde edilmesini sağlayacak KILIÇSAT Küp Uydu uzaya fırlatılacak. İMECE Yer Gözlem Uydusu uzaya fırlatılacak.
“2023 DONANMAMIZIN GÜCÜNE GÜÇ KATTIĞIMIZ BİR YIL OLACAK” Zırhlı Amfibi Hücum Aracı ZAHA ve yerli motorlu VURAN zırhlı araçlarının ilk teslimatını gerçekleştireceğiz. Hava savunma ve füze sistemlerimizde artık belli bir aşamaya geldiğimizi göreceğimiz bir yıl bizi bekliyor. Uzun menzilli hava savunma ve füze sistemimiz SİPER’i hizmete vereceğiz. Yerli Motorlu Vuran, 8x8 Tekerlekli Konteyner Taşıyıcı Araçlar ve Amazon zırhlı araçlarının ilk teslimatlarını yapacağız. Yurt dışı ihracat lisansına tabi bazı alt sistemlerin yerlileştirilmesinin ardından ilk ALTAY tankının üretimini tamamlayacağız." 2023'te hava savunma, silah, füze ve mühimmattan elektronik sistemlere kadar birçok hedef paylaşıldı 2023'e ilişkin diğer alanlardaki hedefler ise şöyle: "Hava savunma, silah, füze ve mühimmat alanında uzun menzilli hava savunma ve füze sistemimiz SİPER'i hizmete vereceğiz. BOZDOĞAN Görüş İçi ve GÖKDOĞAN Görüş Ötesi Füzelerimizin ilk teslimatlarını yapacağız. GÖKDENİZ Yakın Hava Savunma Sistemi'ni gemilerimize entegre etmeye başlayacağız. KARAOK füzeleri ilk kez envantere girecek. ŞİMŞEK Hedef Uçağı seyir füzesi konfigürasyonuyla ilk kez teslim edilecek. Denizaltı Torpidomuz AKYA'nın seri üretimine başlanacak.
2023'te hava savunma, silah, füze ve mühimmattan elektronik sistemlere kadar birçok hedef paylaşıldı Elektronik sistemlerde, AESA Burun Radarı ilk kez AKINCI TİHA'da kullanılacak ve ilk defa F-16'larımıza entegresyonuna başlayacağız. F-16'larımız yerli-milli Elektronik Harp Podu ve Elektronik Destek Podu entegre edilerek görevlerini icra edecek. Erken İhbar Radar Sistemi ERALP'in ilk teslimatları yapılacak. MERT Taşınabilir Elektronik Taarruz Sistemleri ilk kez kullanıma sunulacak. Kent Güvenlik Yönetim Sistemi ve Plaka Tanıma Sistemi Projesi kapsamında bütün kurulumlar tamamlanacak. AR-GE, sanayileşme ve destek faaliyetleri kapsamında yakıt pili teknolojileri OTAĞ faaliyetleri başlatılacak. Milimetre dalga/Terahertz Bandında Haberleşme AR-GE Projesi başlatılacak. Kızılötesi/Görünür Dalgaboyunda Algılama Teknolojileri'ne yönelik OTAĞ faaliyetleri başlatılacak. Dökülebilir Duyarsız Patlayıcı Geliştirilmesi teknolojilerine yönelik AR-GE projesi başlatılacak. Savunma Sanayii Yatırım ve Geliştirme Faaliyetlerini Destekleme Programımız kapsamında, firmalarımıza sağlamış olduğumuz kredi tahsislerine devam edilecek. İlk kez AKINCI TİHA ve F-16'lara entegre edilecek olan AESA (Aktif Faz Dizinli Radar) burun radarı MİUS'da da kullanılacak. Aselsan'ın geliştirdiği AESA radar sistemi son derece stratejik bir hamledir. AESA'nın, Akıncı TİHA'ya entegrasyonu ile insansız hava aracında bu kabiliyete sahip ilk ülke Türkiye olacaktır. Diğer taraftan 80'li yılların sonunda TSK envanterine dahil olan F-16'lar (35 adet) ÖZGÜR PROJESİ kapsamında, aviyonik (elektronik sistemler) modernizasyonları tamamlanarak Türk Hava Kuvvetleri'ne teslim edilecek. AESA teknolojisini kullanan, taşınabilir Erken İhbar Radar Sistemi ERALP ve Alçak İrtifa Radar Sistemi ALP kısa bir zaman dilimi içinde envantere dahil olacak.
2023'te hava savunma, silah, füze ve mühimmattan elektronik sistemlere kadar birçok hedef paylaşıldı 450 km menzilli ÇAFRAD sisteminde de (Çok Amaçlı Faz Dizinli Radar) son aşamaya gelinmiş durumdadır. Bu yıl kullanıma alınacak olan ve seyir füzesine dönüştürülmüş hâliyle Şimşek Hedef Uçağı ilk başarılı atışını ÇAFRAD ile gerçekleştirmiştir. "2022'de her alanda hiçbir boşluk bırakmadan çalıştık" İsmail Demir, 2022'de hedeflerine büyük ölçüde ulaştıklarını aktararak, "Karada, havada, denizde, siber alanda, güvenlik güçlerimizin ihtiyaçlarını yerli ve milli olarak karşılamak üzere çeşitli teslimatlar gerçekleştirdik. Platform üretiminden hava savunma sistemlerine, çeşitli silah ve mühimmatlardan füze ve elektronik harp sistemlerine, haberleşme ve bilgi teknolojilerinden muhtelif motor tiplerine, askeri ekipman ve teçhizat üretiminden AR-GE ve eğitim faaliyetlerine kadar bir dizi konuda olmamız gereken her alanda hiçbir boşluk bırakmadan çalıştık." dedi. İnsansız hava araçlarında artık dünyanın en iyi ürünlerini üretir ve kullanır hale gelindiği gibi bu ürünlerin kullanım konsepti, hareket alanındaki uygulamaları ve taktikleri açısından da Türkiye'nin eriştiği kabiliyetin başka hiçbir ülkeyle kıyaslanamayacak derecede ileri seviyede bulunduğunu vurgulayan Demir, şu ifadeleri kullandı: "Muharip İnsansız Hava Aracımız KIZILELMA, beklenenden de önce bir tarihte ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Bundan sonra artık muhtelif manevra testleri, muhtelif silah, füze ve sistemlerin uçağa entegrasyonu, atış testlerinin yapılması gibi bir dizi faaliyetle yoluna devam edecek ve harekat alanında hizmete girmek için gün sayıyor olacak. Sadece KIZILELMA değil, diğer insansız hava araçlarımıza da yerli ve milli mühimmatlarımızın entegrasyonu, yeni geliştirilen mühimmat, füze ve bombalarımızın çeşitli fonksiyonlarla testlerinin, uygulamalarının devam edeceğini de söylemek gerekiyor. BOYGA, TOGAN gibi çeşitli fonksiyonlara sahip mini İHA'larımız ve bunların kamikaze ailelere eklendi ve eklenmeye devam edecek. İHA'larımızdan GPS olmayan sahalarda görev yapabilme kabiliyetini oluşturduğumuz KERKES projesini de tamamladık ve teslimatını yaptık, harekat alanında kullanım konseptlerini de geliştirerek yolumuza devam edeceğiz. Milli Muharip Uçak ve HÜRJET gibi iki tane insanlı uçak konusunda da adımlarımızı kararlılıkla sürdürdük ve 2023 yılındaki hedeflerimizi gerçekleştirme konusundaki kararlılığımız ve ümidimiz 2022'deki faaliyetlerde daha netleşti."
2023'te hava savunma, silah, füze ve mühimmattan elektronik sistemlere kadar birçok hedef paylaşıldı Demir, insansız sistemlerin, geleceğin muharebe sahasını oluşturacağını belirterek, "Bu anlamda da sadece SİHA'larımız, İHA'larımız değil, insansız deniz ve kara araçları, denizaltı araçları gibi konuların da gündemimizde olduğunu, çeşitli seviyelerde çalışıldığını ve muhtelif ürünlerinin 2022 yılında sahada denendiğini, bazı tatbikat ve harekatlarda deneme kullanımlarının yapıldığını söyleyebiliriz." dedi. "Türkiye Yüzyılı'nın öncü sektörlerinden biri olacağımıza inanıyoruz" Hava savunma konusunun Türkiye'nin önemli mevzularından birisi olduğuna işaret eden Demir, "5-6 sene önce çeşitli ülkelerde hava savunma konusunda muhtelif çalışmalar yaptık. Bugün bahsettiğimiz katmanlı hava savunma konseptinde birkaç katmanı kapsayacak birkaç ürünümüzü hizmete aldık. KORKUT'un üzerine SUNGUR, ondan sonra HİSAR A+, HİSAR O+ gibi kademeler oluşturuldu ve SİPER'in de başarılı testleri giderek artan irtifa ve menzil rakamları ile de ürünümüz, birçok tehdidi karşılayabilecek yetenekleri oluşturma yolunda devam ediyor." değerlendirmesinde bulundu. Demir, TAYFUN füzesinin kamuoyunda duyulduğunu ve TAYFUN'un kendi içinde bir süreci olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "TAYFUN füzesinde, 2022 yılında gösterilen başarının çeşitli örneklerini 2023'de de görmeyi planlıyoruz. 2022'de pek duyulmayan ama ihracat konusunda altını çizmek istediğimiz KAPLAN orta sınıf tankı Endonezya'ya teslim edildi. Ortak proje olan bu tankın bir kısmı Türkiye'de, bir kısmı da Endonezya'da üretiliyor olacak. Dünyada sınıfının en iyisi diyebileceğimiz PARS 6X6 mayına karşı korumalı araçlarımızı modernize ettiğimiz zırhlı muharebe araçlarımızı da envantere aldık. SOM ve ATMACA füzelerinde kullanılacak, bizi yabancı bağımlılığından kurtaracak KTJ3200 Turbojet Motoru'nu teslim ettik ve seri üretimine başladık. Bu motorun çok daha uzun menzilli sistemlerde kullanılacak olan modelinin de çalışmalarını başlattık." Güvenlik güçlerinin muhtelif alet, edevat ve teçhizatlarıyla ilgili birçok çözümün de hayata geçtiğini ve teslim edildiğini belirtmek istediğini dile getiren Demir, "Burada geliştirilen teknolojilerin sivil alanlara yönelik uygulamaların da olması gayet tabii. Bunların birkaç örneğini de 2022 yılında gördük. Bunlardan bir tanesi X-ray araç ve konteyner tarama sistemi MİLTAR, Ticaret Bakanlığının İzmir Alsancak tesisine kuruldu. 2023 yılı da geçmişte başlayan projelerimizin tamamlandığı, yeni sistemlerimizin güvenlik güçlerimize teslim edildiği, ihtiyaçlara göre yeni projeleri başlatacağımız bir yıl olacak. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın kararlı liderliği ve verdiği güç ile Türkiye Yüzyılı'nın öncü sektörlerinden biri olacağımıza inanıyoruz" diye konuştu. "Kritik ve stratejik hiçbir ürün ve teknolojide dışa bağımlılığı kabul etmiyoruz" İsmail Demir, konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Savunma sanayisine uygulanan ambargolarla ilgili soru üzerine Demir, "Ambargolar devam edecektir, yumuşama olan yerler var ama bu bizim gerçekten ilgilenmediğimiz bir konu. Bize vermek için yalvarsalar dahi kritik ve stratejik hiçbir ürün ve teknolojide dışa bağımlılığı kabul etmiyoruz. Dersimizi aldık, durmadan yola devam edeceğiz. Bu konuda kararlıyız." ifadelerini kullandı.
2023'te hava savunma, silah, füze ve mühimmattan elektronik sistemlere kadar birçok hedef paylaşıldı Demir, savunma sanayisinin ihracat büyüklüğüyle ilgili soruya, "2022 ihracat rakamlarını beklediğimiz ölçüde yakaladık ve aştık. 2023 için 6 milyar doları gözümüze kestiriyoruz, çok daha üstü de olabilir." karşılığını verdi. Dost ve kardeş ülkelerin savunma sanayi projelerine çeşitli seviyede ortak olarak katılmaları konusunda da kapılarının açık olduğunu vurgulayan Demir, sözlerini şöyle tamamladı: "Milli Muharip Uçak ile ilgili dost ve kardeş ülkelere davetimiz var. Endonezya, Pakistan, Malezya, Azerbaycan bu ülkeler arasında sayılabilir. Eğer talep olursa ki çeşitli seviyede bu konuyu kendilerine açtık. Bu ortaklığın her taraf için faydalı olacağını düşünüyoruz."