Bir firma tarafından geliştirilen hidrojen batarya sayesinde elektrikli araçların, 5 dakikalık şarjla 600 kilometre yol katetmesi mümkün olacak.
İTÜ Arı Teknokent’in kuluçka merkezi İTÜ Çekirdek’te genç girişimciler tarafından kurulan ve şu anda YTÜ Teknopark bünyesinde faaliyet gösteren HydroBorPEM Fuel Cell Technologies mühendisleri de elektrikli scoterlerin “aksayan yönleri” olduğu gerekçesiyle bu ulaşım aracının hidrojenli yapılması için bir yıl önce kolları sıvadı
Kuluçka girişimi olarak hayata geçirilen ve hidrojen teknolojilerini ileriye taşımak amacıyla çalışmalarını sürdüren firmadaki 4 Türk genç mühendisin bir yıllık çalışmasıyla hayata geçirilen hidrojenli scooter, dikkatleri üzerine çekmeyi başardı.
Sadece 5 dakikada şarj olabilen, tek şarjla 60 kilometre yol gidebilen ve yokuş çıkabilen “hebunk” isimli hidrojenli scooter, seri üretime hazır hale getirildi.
Erhan Demircioğlu, Mustafa Seçer, Ahmet Seçer ve Kader Tümer tarafından hayata geçirilen scooterin seri üretimi için yatırımcı bekleniyor.
Ofise giderken yokuşları çıkamadığını, zaman zaman menzilin yetersiz kaldığını ve elektrikli scooterlerde gördükleri problemlerin giderilmesi için yakıt olarak hidrojeni kullanma fikrini ortaya attıklarını aktaran Demircioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bir yıllık AR-GE çalışmamız neticesinde hidrojenli bir scooter ürettik. Normal elektrikli scooterlerde en büyük problem şarj süresi. 5-8 saat arasında değişen şarj süresi var. Onun dışında yokuş ve engebelerde scooter çıkmıyor ve kullanıcısına kendisini taşıtıyor. Ben de aynı sorunu yaşadım. Bunlar dışında bir problem de menzil. Şarj ettiğiniz batarya ile belirli şeyleri yapabiliyorsunuz. Ondan sonra yeniden şarj etmeniz lazım ki o da çok uzun sürüyor.”
“Şu anda geliştirdiğimiz hebunk isimli hidrojenli scooterimizin içinde hidrojen kartuşu bulunuyor. Bu kartuş hidrojeni depolamaya yarıyor. 5 dakika içerisinde şarj olabiliyor. 5 dakikada elde ettiğimiz şarjla 60 kilometre menzile sahip olabiliyoruz. Yokuş ve engebe gibi durumlarda motorun anlık akım çekmelerini rahat bir şekilde tolere edebiliyor. Hidrojenin yüksek bir kimyasal enerjisi var.” şeklinde konuştu.
Demircioğlu, scooterin içerisinde bir eğim sensörü bulunduğunu belirterek, “Yazılımsal olarak yokuş çıktığını anladığında motorun özelliklerini ve karakterizasyonlarını en iyi nasıl rahatlatacaksa o performansa geçiyor ve her türlü yokuşu çıkabiliyor. Yani elektrikli scooterde karşılaştığımız uzun şarj süresi, yokuş çıkamama ve düşük menzile sahip olma problemlerini çözüyoruz.” dedi.
Ürettikleri hidrojenli scooter ile ilgili hem ulusal hem de uluslararası patentleri aldıklarını belirten Demircioğlu, “Her türlü güvenlik önleminden ve prosedüründen geçmiş teknoloji üretiyoruz. Şu anda kendi sınıfında, yani elektrikli scooter görünümünde dünyanın ilk hidrojenli scooterini ürettik. Yurt dışında hidrojenli bisiklet ve motosiklet var. Ancak bu scooter sınıfında bir rakibimiz bulunmuyor.” dedi.
TEKNOFEST’te, Hydroborpem firması tarafından bor ve perlit kullanılarak çok daha ucuza geliştirilen ve kısa sürede şarj olabilen, lityum bataryalardan 6 kat daha dayanıklı hidrojen batarya da sergileniyor.
TEKNOFEST’e ilk kez 2019 yılında katıldıktan sonra girişimci olan ve ortaklarıyla Hydroborpem firmasını kuran Erhan Demircioğlu, özellikle otomotiv sektöründe elektrikli araçlar için hidrojen bataryalar ürettiklerini söyledi.
Şirketlerini kurarak ülkelerine katma değer kazandırmak istediklerini dile getiren Demircioğlu, bataryalarını, yazılımı da dahil tamamen kendilerinin ürettiklerinin altını çizdi.
Geliştirdikleri ürünün gelecekte ulaşım sektörünün enerji açığını karşılayacak nitelikte olduğuna işaret eden Demircioğlu, şöyle devam etti:
“Hidrojen bataryalarda en kritik malzeme, membran dediğimiz hidrojeni doğrudan elektriğe çeviren özel yapılar. Bu yapıları yurt dışından tedarik ediyoruz. Metrekaresi yaklaşık 3 bin dolar. Biz de bunu ortadan kaldırmak için 11 yıldır bu konu üzerinde çalışıyoruz. Yüzü aşkın deney sonucunda ülkemizin madenlerinden bor ve perliti kullanarak kompozit yeni bir membran sentezlemeyi başardık. Muadillerinden 6 kat verimli membrana sahibiz. Üretim maliyetimiz de yerli madenlerimizi kullandığımız için metrekare başına 400 dolara düşmüş durumda. Türkiye’deki ihtiyacı karşılayabildiğimiz gibi yurt dışından da talep almaya başladık. Dolayısıyla sadece ülkemiz için değil, globalde de enerji ve otomotiv sektöründe ihtiyaçları karşılayabilecek konuma geldik.”
Hidrojen bataryanın kullanım ömrü 14 yıl
Şirketlerini kurup bu noktaya gelebilmelerinde TEKNOFEST’in çok büyük payı bulunduğunu belirten Demircioğlu, “Şirketleşmede bizi destekliyorlar, gerek hibe destekleri, gerek eğitimler olsun. Hedefimiz hidrojen teknolojilerinde dünyada lider firma statüsüne geçebilmek.” ifadesini kullandı.
Araçlar için geliştirdikleri hidrojen batarya paketlerinin 6 kat verimli olduğuna işaret eden Demircioğlu, şunları kaydetti:
“Elektrikli araçlarda kullanılan lityum bataryalar çok hızlı şarj olamıyor, 2 saati bulan şarj süresine sahip ve menzil de kısa kalıyor. Bu problemleri çözebilmenin tek yolu, hidrojenli araç teknolojisi, hidrojenli batarya kullanabilmek. Geliştirdiğimiz sistemlerimizle 5 dakikada şarj olan dolu bir batarya ile 600 kilometre ve üstüne varan menzile ulaşabiliyoruz. Aynı zamanda batarya ömrümüz de 14 yıl. Lityum bataryalar 5 yıl gibi bir ömre sahip. Lityum bataryalar ömrünü tamamladıktan sonra araç içinden çıkartılıp yeni bir batarya kiti satın alınması gerekiyor. Bu da neredeyse bir araç maliyeti kadar. Dolayısıyla sürdürülebilir değil. Bizim sistemimiz modüler şekilde işlediği için eskimiş ya da yıpranmış hücreleri yeni hücrelerle değiştirebiliyoruz.”
Hidrojenin temiz bir enerji olduğuna dikkati çeken Demircioğlu, “Paris İlkim Anlaşması ve Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’na bağlı olarak çok yakında karbon vergilendirmesi gelecek. Dolayısıyla her ülke, her şirketin çevreye saldığı karbona karşı ödeme durumu söz konusu. Bu temiz teknolojiyi üreterek ülkemizin karbon salımını düşürmeyi, dünyaya örnek olmasını, aynı zamanda özellikle ihracat yapan firmalarımızın ürünlerinde herhangi bir şekilde sıkıntı yaşamamasını sağlamayı hedefliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Hidrojen batarlarının ŞARJ ETME MALİYETİ 1,8 LİRA, SERİ ÜRETİME HAZIR”
Erhan Demircioğlu, scooterin nasıl şarj olacağına ilişkin, “Şarj bittiğinde yeniden şarj etme süremiz 5 dakika. Bunun maliyeti ise 1,8 lira. Yani 60 kilometreyi 1,8 liraya katedebiliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Ürünü ilk yapacakları zaman yatırımcılara gittiklerini anlatan Demircioğlu, “Yapamazsınız, hayali bir ürün, gelecekte belki olur” gibi sözler duyduklarını, bunun üzerine kendi imkanları ile harekete geçtiklerini söyledi.
Demircioğlu, bugüne kadar çok fazla deneme yaptıklarını ve başarılı olduklarını belirterek, “Nihayetinde seri üretime hazır, ticari versiyonu tamamlanmış, 5 dakikada şarj olan, 60 kilometre menzile sahip, yokuş testlerini başarıyla geçen, hidrojen depolarının güvenlik onaylarını alan bir noktadayız. Dolayısıyla yolumuzdan ayrılmadık ve inanarak başardık.” diye konuştu.
Bir yatırımcının kendilerine gelmesi halinde seri üretime hemen başlayabileceklerini bildiren Demircioğlu, “Scooterimizin şu andaki üretim maliyeti biraz yüksek ancak seri üretime geçtiğinde elektriklilere benzer bir fiyat ortaya çıkacak. Özellikle scooteri geliştirdikten sonra yurt dışında bazı temaslarda bulunduk. Almanya’dan hemen hazır olması halinde 1.000 tane almak isteyen müşterimiz olduğunu gördük.” dedi.
Hidrojen üzerine Türkiye’de yeterli çalışma olmadığını ifade eden Demircioğlu, bu enerjinin elektriğin gölgesinde kaldığını ancak Avrupa’da hidrojene eğilim olduğunu söyledi.