F-16 Blok 30 savaş uçaklarının aviyonik modernizasyonu amacıyla başlatılan ÖZGÜR Projesi kapsamında seri üretime geçildi.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan F-16 ÖZGÜR Projesi, başarıyla devam ediyor. İlk uygulamaları başarılı olan ÖZGÜR Projesi başladı
TUSAŞ tarafından yapısal modernizasyona tabi tutulan Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na ait F-16 Blok 30 savaş uçakları, ÖZGÜR Projesi ile de aviyonik modernizasyondan geçiyorlar. Edindiğimiz bilgiye göre; F-16 ÖZGÜR Projesi kapsamında modernize edilen ilk uçağın, bu yıl içerisinde Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilmesi hedefleniyor.
F-16 Blok 30 ÖZGÜR Projesi
Özgür Projesi ilk başladığı yıllarda Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan F-16 Blok 30TM savaş uçakları, dönemin muharebe şartlarına karşı demode olmaya başlamıştır. Blok 30’ları modernize etmek veya yerlerine ek F-16 alımı yapmak üzere iki farklı seçeni bulunan Türk Hava Kuvvetleri, F-16 Blok 30’ları modernize etme kararı aldı. ÖZGÜR Projesi, ŞİMŞEK ve IŞIK modernizasyonlarından sonra üçüncü milli modernizasyon projesidir.
Proje kapsamında, 35 adet F-16 Blok 30 uçağının milli aviyonikler ve milli OFP yazılımına sahip özgün bir görev bilgisayarı ile donatılması amaçlanmaktadır.
Modernizasyon kapsamında F-16 Blok 30 savaş uçakları; Milli Görev Bilgisayarı, Sistem Arayüz Birimi, Kokpit Üst Ön Kontrol Paneli, Yakıt Hidrolik Göstergesi, Motor Gösterge Ekranı, Acil Durum Göstergesi, Milli Ses Emniyeti Cihazı, Milli Dost – Düşman Tanımlama (IFF) Sistemi, Çok Modlu Alıcı, Ataletsel Seyrüsefer Sistemi, Arayüz Körleme Birimi, Kaska Entegre Hedefleme Sistemi, Orta Kokpit Göstergesi ve Renkli Çok İşlevli Gösterge ile teçhiz edilecektir.
Ayrıca ASELSAN tarafından geliştirilen MURAD AESA Radar da geliştirme faaliyetlerinin tamamlanmasına müteakiben, ÖZGÜR modernizasyonundan geçen F-16 platformlarına entegre edilecektir. ÖZGÜR Projesi sayesinde milli mühimmatların entegrasyonu da gerçekleştirilmektedir.
Savunma Sanayii Başkanlığı’nın, F-16 Blok 40 ve Blok 50 savaş uçakları için de çeşitli modernizasyon projeleri yürüttüğü biliniyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Makine Teknolojileri Kulübü’nün düzenlediği 10. Savunma Sanayii Günleri’nde yaptığı sunumda Savunma Sanayii Başkanlığı Elektronik Harp ve Radar Sistemleri Daire Başkanı Ahmet Akyol, paylaşılan sunumda MURAD Uçak/İHA AESA Radarı entegrasyon ve deneme aşamasına geçtiğini açıklamıştı.
F-16 Blok 30’lara yapılan modernizasyonlar iyi, hoş ancak bizim 240 adet F-16’mızın yalnızca 35 adedi F-16 Blok 30. Geriye kalanların 160 küsürlük adedi ise F-16 Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonundalar. F-16 Blok 40’lar 1990-95; F-16 Blok 50’ler ise 1996-99 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edildiler. Yani bu uçakların da yaşları 23 ila 32 arasında ve aviyonik modernizasyona ihtiyaç duyuyorlar. Birkaç sene sonra muhtemelen yapısal modernizasyon ihtiyacı da duyacaktırlar.
Aslında Milli Savunma Bakanlığı’nın bilindiği üzere ABD’ye 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı ve eldeki F-16’ların modernizasyonu için 79 adet F-16 Blok 70 Modernizasyon Kiti siparişi mevcut. Bu kitler de tedarik edilebilirse Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonundaki F-16’lara entegre edilecekler. Muhtemelen tedarik ve entegrasyon, 2025’leri bulacaktır. O yıllara kadar Milli AESA Radar Projesi’nin de tamamlanması muhtemel.
2021’de İstanbul Teknik Üniversitesi Savunma Teknojileri Kulübü (İTÜ SAVTEK) tarafından gerçekleştirilen, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Türk savunma sanayii firmalarının katılım gösterdiği Savunma Teknolojileri Günleri’21 etkinliği kapsamında konuşma yapan Ahmet Akyol, yerli AESA burun radarının F-16 Viper’daki APG-83 radarından daha iyi olacağını belirtmişti. Aynı etkinlik kapsamında ASELSAN Radar Sistemleri Mühendisliği Direktörü Muhammet Mustafa Akkul Yerli AESA burun radarı ile ilgili takvimi şu ifadelerle açıklamıştı:
“Çok önemli bir teknolojik sıçrama olacak bizim için bu basından duyuyorsunuz Yunanlılar F-16’larına artık aktif elektronik taramalı anten alıyorlar. İlk set hatta modifikasyonlar için Amerika’ya gitti. Bizler de kendi F16’larımız için aktif elektronik tarama yapabilen bir radar geliştiriyoruz. Bunun tabi çok büyük avantajları var. Özellikle Air Combat girdiğiniz zaman çok büyük avantajları var standart mechanical steerable (mekanik yönlendirilebilir) antenlere sahip radarlara göre.
Bu radar ve bu radarın yapı taşlarını kullanan yapıları biz hem Akınca’da hem F-16’da kullanacağız. Buradan öğrendiklerimiz bize Milli Muharip Uçak’ın burun radarını yaparken de tabii bir bilgi dağarcığı oluşturuyor. Bizim için önemli bir teknolojik gelişme. 2021 sonlarına doğru Akıncı’ya girmiş olacağız inşallah, 2022’de de F-16 ile entegrasyon çalışmalarına başlamış olacağız. MMU zaten 2026 senelerine hedeflenmiş durumda.”
ÖZGÜR, en güncel F-16 konfigürasyonu olan F-16 Blok 70 muadili bir aviyonik paketi içeriyor. Tabii ki en büyük fark, AESA Radar. F-16 savaş uçakları, AESA Radar bulunduğundan ötürü Blok 70’ten itibaren (esasında Blok 60’tan itibaren ancak F-16 Blok 60, sadece BAE’ye satıldı) 4.5 nesil olarak adlandırılıyor. ÖZGÜR Projesi’ne ise AESA Radar, bir süre önce dahil edildi. Bu kapsamda ASELSAN tarafından geliştirme faaliyetleri devam eden Milli F-16 AESA Radarı, ÖZGÜR Projesi kapsamında modernize edilen F-16 Blok 30’lara da entegre edilecek. Başarılı olunması durumunda ABD’nin F-16 Blok modernizasyon paketinin, milli bir muadilini oluşturmuş olacağız.